Οι Αυστραλιανές εκλογές, η κατάσταση της

οικονομίας και οι μισθοδίαιτοι

Χρήστος Ν. Φίφης ΜΕΛΒΟΥΡΝΗ Μετά την παρουσίαση του πρόωρου ομοσπονδιακού προϋπολογισμού στις 29 Μαρτίου τα πράγματα μπαίνουν στην ευθεία για την πορεία προς την προκήρυξη των αυστραλιανών ομοσπονδιακών εκλογών. Η προκήρυξη εκλογών για τον Μάιο θα πρέπει να γίνει εντός του Απριλίου. Η προεκλογική εκστρατεία προβλέπεται ιδιαίτερα έντονη. Ο πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον άρχισε την προεκλογική εκστρατεία από το περασμένο έτος γιατί οι δημοσκοπήσεις τον έδειχναν να είναι 8-10 μονάδες πίσω από τους Εργατικούς. Γι’ αυτό επικρίθηκε από τον αρχηγό της Αντιπολίτευσης ΄Ανθονι Αλμπανέζε ότι διέθετε περισσότερο χρόνο για ψηφοθηρία παρά ασχολούμενος με τα προβλήματα της καθημερινής διακυβέρνησης. Πίστευε ότι η συνεχής εκστρατεία θα του φέρει και πάλι το θαύμα μιας ακόμη εκλογικής νίκης. Ως γνωστόν, ο Μόρισον πιστεύει ότι ευνοείται από θαύματα, ένα θαύμα θεωρεί ότι σημειώθηκε όταν κέρδισε την ηγεσία των Φιλελευθέρων όταν ο αγώνας ήταν μεταξύ του Μάλκολμ Τέρνμπουλ και του Πίτερ Ντάτον και δεύτερο θαύμα όταν κέρδισε τις ομοσπονδιακές εκλογές της 18 ης Μαΐου 2019. Δεν γνωρίζω αν το θαύμα θα λειτουργήσει για τρίτη φορά αλλά αυτή τη φορά θα πρέπει να ιδρώσει περισσότερο και ίσως τελικά χωρίς το επιθυμητό γι’ αυτόν αποτέλεσμα. Ο Μόρισον πιστεύει ότι ο πρόωρος προϋπολογισμός, που είναι προεκλογικός με την πολιτική παραχολογική έννοια, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ενός ακόμη θαύματος. Το ίδιο πιστεύει και για το χαμηλό ποσοστό ανεργίας -που είναι το χαμηλότερο για πολλές δεκαετίες. Το ποσοστό ανεργίας τον Ιούνιο του 2016 ήταν στο 5,7%, το Δεκέμβριο του 2021 στο 4,2% και τον Φεβρουάριο του 2022 είχε πέσει στο 4%. Ο Μόρισον πιστεύει και θέλει να πιστεύουν και οι άλλοι ότι αυτό ήταν επίτευγμα της κυβέρνησής του και απόδειξη της καλής θέσης της αυστραλιανής οικονομίας. Είναι, όμως, πράγματι έτσι; Ας εξετάσουμε το ζήτημα της εργασίας, ανεργίας και αποδοχών που ενδιαφέρουν και αφορούν την πλειοψηφία του εργαζόμενου πληθυσμού. Η συμμετοχή του εργατικού δυναμικού πράγματι αυξήθηκε και η ανεργία μειώθηκε. Οι εργαζόμενοι αυξήθηκαν στα 13. 372.000, από τους οποίους τα 2/3 εργάζονται με πλήρη απασχόληση και το 1/3 με μερική και οι άνεργοι έχουν μειωθεί στο 4% (563.300). Η μείωση των ανέργων, όμως, δεν φαίνεται να είναι άσχετη με τη μείωση της μετανάστευσης λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Ωστόσο, το κρίσιμο σημείο δεν είναι το υψηλό ποσοστό εργαζομένων (66.4%) που επικαλείται η κυβέρνηση Μόρισον αλλά η μείωση της αξιας των αποδοχών τους και η αύξηση του κόστους ζωής. Σύμφνα με ένα άρθρο του ΄Αλαν Κάλχερ (διαδίκτυο, 22/3/2022) ο πληθωρισμός είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα και τις περισσότερες φορές είναι εισαγώμενος (προέρχεται από αυξήσεις στην τιμή καυσίμων και προϊόντων της διεθνούς αγοράς). Ο πληθωρισμός το 2021 στην Αμερική έφτασε το 7,5%, το υψηλότερο ποσοστό για τα τελευταία 40 χρόνια. Στην Αυστραλία η αύξηση του πληθωρισμού ήταν λιγότερο έντονη, έφτασε το 3,5% αλλά την ίδια στιγμή οι μισθοί έμειναν πίσω, αυξήθηκαν μόνο κατά 2,1%. Ο πληθωρισμός (αύξηση στις τιμές των καταναλωτικών αγαθών) χτυπά ιδιαίτερα σκληρά τους χαμηλόμισθους που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις πληρωμές βασικών αναγκών. Η απόκτηση στέγης έχει γίνει ακριβότερη, εργαζόμενοι και μικροκαταστηματάρχες αδυνατούν να ανταποκριθούν με τις πληρωμές ενοικίων, οι τιμές βασικών προϊόντων έχουν αυξηθεί (οι τιμές των λαχανικών κατά 6,1%, του βοδινού και μοσχαρίσιου κρέατος κατά 8.1%, της βενζίνης κατά 32,3%, (η τιμή της αμόλυβδης έχει ξεπεράσει τα $2 το λίτρο) και αναμένεται η αύξηση στις κονσερβοποιημένες τροφές να φτάσει το 10%. Οι υψηλές τιμές των καυσίμων χτυπούν τους καταναλωτές και ιδιαίτερα τους χαμηλόμισθους άμεσα και έμμεσα (άμεσα τους ίδιους και έμμεσα μέσω της αύξησης των προϊόντων που προέρχεται από την αύξηση στα έξοδα κίνησης και μεταφοράς τους). Ο Κάλχερ παρουσιάζει τα λόγια μιας εργαζόμενης μητέρας χωρίς σύντροφο, από τη Δυτική Αυστραλία, που για κάμποσο καιρό τώρα δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα: «Δουλεύω ολόκληρη την εβδομάδα και τα Σαββαστοκύριακα, λέει, αλλά δυσκολεύομαι να ανταπεξέλθω με το ενοίκιο ή ν’ αγοράσω ρούχα για τα παιδιά. Με ανησυχεί για το πού μπορούν να πάνε τα πράγματα». Στον απόηχο της εξόδου από τους εγκλεισμούς της πανδημίας προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι μικροεπιχειρηματίες. Είναι αναγκασμένοι να υποστούν τις πληθωριστικές πιέσεις των τιμών των υλικών τους που προέρχονται από την αύξηση της βενζίνης και των μεταφορικών εξόδων, προσπαθούν να συγκρατήσουν τις τιμές των δικών τους προϊόντων, αναπόφευκτα τα περιθώρια κέρδους τους περιορίζονται και έχουν δυσκολίες να ανταποκριθούν στις ανάγκες του προσωπικού τους για αύξηση μισθών. Το κόστος κατασκευής νέων σπιτιών αυξάνεται. ΄Ενας εργολάβος οικοδομών ανάφερε ότι προσπαθεί να συγκρατήσει τις τιμές του αλλά τα υλικά αυξήθηκαν κατά 30%. Και ούτε διαφαίνεται κάποια σταθεροποίηση. «Κάτι που πάει πάνω δεν κατεβαίνει», είπε. Στην παρούσα κατάσταση, ο άμεσος στόχος των μικρών επιχειρήσεων δεν είναι το κέρδος, είναι η επιβίωση. Παρά τις προεκλογικές παροχές της κυβέρνησης με τον προϋπολογισμό της 29 ης Μαρτίου δύσκολα σπάζει ο φαύλος κύκλος του πληθωρισμού που μειώνει την αγοραστική δύναμη των μισθοσυντήρητων και ανεβάζει το κόστος ζωής. Αν οι εργαζόμενοι πάρουν μια μικρή αύξηση ο πληθωρισμός εξακολουθεί να ανεβαίνει και παλι μένουν πίσω. Αυτοί που επηρεάζονται αρνητικά μακροπρόθεσμα είναι οι συνταξιούχοι και τα νοικοκυριά των χαμηλόμισθων. Η οικονομολόγος κα ΄Αντζελα Τζάκσον σχολιάζει σχετικά με τη μειωμένη αξία των μισθών που μένουν πιο χαμηλά από το ύψος του προϋπολογιαμού: «Είχαμε 10 χρόνια χαμηλών αυξήσεων στους μισθούς παρά την οικονομική ανάπτυξη που σημειώθηκε. Και τώρα, μετά την επιδημία, οι μισθοί δεν έχουν την ίδια αγοραστική αξία». Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι μόνο ο φαύλος κύκλος της ακρίβειας και οι μισθοί που έμειναν κάτω από το επίπεδο του πληθωρισμού. Υπάρχει και το ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης που τα τελευταία 10 χρόνια ωφέλησε τα μεγάλα εισοδήματα αλλά σ’αυτή δεν συμμετείχαν οι μισθοσυντήρητοι. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έδωσε το έναυσμα για αύξηση στα καύσιμα. Και τώρα αναμένεται το μέγεθος του πληθωρισμού ν’ ανεβεί και πάλι και μπορεί να φτάσει το ύψος του 5 και 6%, στο πόσο θ’ ανεβεί θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια και τις συνέπειες αυτής της πολεμικής σύρραξης. Συνεπώς, ενώ οι εργαζόμενοι δεν συμμετείχαν στα ωφέλη της οικονομικής ανάπτυξης και ενώ φυσιολογικά αναμένεται να υπάρξει κάποια ενίσχυση των μισθών τους, θα πάρει χρόνο μέχρι να φτάσουν την αξία των προ-επιδημικών επιπέδων. Τα πράγματα, λοιπόν, περιπλέκονται με τον εισαγώμενο πληθωρισμό και τη μειωμένη αγοραστική αξία των μισθών και θα περιπλέκονται περισσότερο όσο εξακολουθεί η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία. Τα τελευταία δέκα και περισσότερα χρόνια η Αυστραλία γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη αλλά οι μισθοσυντήρητοι εργαζόμενοι ελάχιστα συμμετείχαν σ’ αυτή λόγω της αδυναμίας τους να διατηρήσουν την αγοραστική αξία των μισθών τους. Η κυβέρνηση του κ. Μόρισον και οι προηγούμενες κυβερνήσεις του συντηρητικού συνασπισμού δεν συνέβαλαν ούτε φαίνεται να έχουν τη διάθεση να συμβάλουν σοβαρά στη βελτίωση της θέσης των εργαζομένων. (Ο Δρ Χρήστος Ν. Φίφης είναι συγγραφέας/ ερευνητής. Το τελεταίο του βιβλίο είναι ένα θεατρικό έργο «Το σπίτι της Βασίλως», έκδοση Ζαχαρόπουλου, Αθήνα, 2021)

Παροικιακό Βήμα Adelaide, South Australia